Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Praca należy do zespołu gwaszy wykonanych przez Romana Owidzkiego podczas pobytu w Oflagu VII A w Murnau w latach 1941–1945; sześć z nich znajduje się w Muzeum Sztuki w Łodzi. Prace artysty z okresu wojny do niedawna były nieznane. Rodzina odnalazła je w archiwum artysty już po jego śmierci. Znajdowały się w podpisanej przez niego teczce: „gwasze wykonane przez R. Owidzkiego podczas pobytu w Oflagu VII A w Murnau w latach 1941–1945”. Ilustrują nie tylko pewien etap w twórczości Romana Owidzkiego, podczas którego jego wypowiedzi artystyczne zbliżały się do niegeometrycznej abstrakcji metaforycznej, ale też stanowią niezwykle ważne świadectwo czasu. W obozie w Murnau środowisko plastyczne starało się bowiem tworzyć pomimo trudnej sytuacji, a realizowane prace często wykraczały daleko poza tematykę obozową. Jak wspomina rodzina, w listach do rodziców z 1943 roku sam artysta nadmieniał, że w oflagu malował, ale też pracował jako scenograf i aktor w teatrze obozowym. Niektóre lub nawet wszystkie prace były zapewne wystawiane w Polskiej YMCA w Meppen w 1945 roku. W małym folderze wystawy Juliusz Starzyński opisał je w następujący sposób: „W szkicach kompozycyjnych [Romana Owidzkiego] wyraża się indywidualność […], która przezwycięża niepokój świata, odczytując w jego zjawiskach surową strukturę bryły budowanej kolorem. Te cechy to poszukiwanie monumentalnego spokoju nawet w kompozycjach takich, jak Zapaśnicy lub Piłkarze […]”.

Paulina Kurc-Maj