Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Leopold Buczkowski postrzegał swoją twórczość plastyczną jako komplementarną wobec twórczości pisarskiej. Obie wzięły się z impulsu dokumentowania rzeczywistości społecznej Podola, w której żył – wielokulturowej krainy jego dzieciństwa i młodości, która w okolicznościach wojennych niemal na jego oczach uległa destrukcji.

Obrazy jego mają charakter fragmentaryczny, jakby wyjęte zostały z toku określonych narracji. Niekiedy są one, w dosłownym znaczeniu, ilustracjami do utworów własnych lub cudzych. Prace o charakterze groteskowym ukazują, jak w krzywym zwierciadle, paradoksy nowożytnej historii. Zbiór obrazów abstrakcyjnych Buczkowskiego można uznać za odpowiednik jego eksperymentów prozatorskich. Pejzaże i portrety hołdują tradycji koloryzmu, rzeźby zaś zbliżają go do sztuki ludowej. Artysta podejmuje w swojej twórczości grę z zastanymi konwencjami artystycznymi; jego dzieło literackie i plastyczne stanowi, jak napisała Agnieszka Karpowicz, rodzaj muzeum mieszczącego „kolejne obrazy, sceny teatralne, literackie, historyczne, które »wiszą na ścianach« literackiego świata przedstawionego”. 

Pod koniec lat 60. Buczkowski zaczął tworzyć rzeźby figuralne w drewnie nawiązujące tematyką i sposobem obróbki materiału do rzeźby ludowej. Niektóre z nich ewokują traumę doświadczeń wojennych, np. przedstawienia Matki Bożej z Dzieciątkiem; jedno z nich zostało wyposażone w zaskakujące rekwizyty – wianek z drutu kolczastego, przełożony przez ramię sierp i wbite w tułów pociski. Buczkowski zajmował się twórczością rzeźbiarską również w latach 30., prowadząc pracownię snycersko-meblarską w Podkamieniu.

Paweł Polit