Film

W projekcie „Bezimienność nocy" Assaf Gruber dotykał kwestii tożsamości i pamięci, winy i zadośćuczynienia, z założenia unikając jednak ujmowania tych problemów w kategoriach dobra i zła. Artysta koncentrował się raczej na niejednoznaczności ludzkich działań i zachowań. Niejednoznaczność ta, wynikająca z uwikłań historycznych, politycznych i kulturowych, przenika decyzje jednostek.

Gruber ukazywał te złożone relacje za pomocą czterech filmów wideo, które sugerują, że są fragmentami pełnometrażowych filmów fabularnych. Każdy z nich stanowi opowieść o kluczowym doświadczeniu lub wynikających z tego doświadczenia zamierzeniach bohatera, przyjmując formę monologu, a właściwie alegorycznej monodramy.

Pierwowzorem postaci z pierwszego filmu („Bezimienność nocy") – tajemniczego prawnika – jest prawdziwy izraelski obrońca doświadczony w najbardziej kontrowersyjnych sprawach karnych. Artysta koncentruje się na ukazaniu jego osobowości. Bohaterem drugiego materiału („Stawanie się obywatelem") jest dwudziestokilkuletni Izraelczyk próbujący odzyskać cielesną tożsamość przez akt obrzezania.

Bohaterką filmu „Pokój straży" jest Femka – początkująca artystka pracująca także jako pielęgniarka w klinice chirurgii plastycznej. Decyzję o wejściu w świat sztuk wizualnych podejmuje po przypadkowej wizycie w Galerii Obrazów Starych Mistrzów. Sztuka, którą zajmuje się ma jednak jak najbardziej współczesny wymiar.

Na ostatnim ekranie („Prawo") można było zobaczyć postać starszej pani pracującej w ochronie Galerii Sztuki Dawnej Pałacu Zwinger w Dreźnie. W dzieciństwie jako Niemka została zmuszona do opuszczenia Polski, a dziś składa podanie o pracę w ochronie ekspozycji nowoczesnych prac z kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi – głównie ze względu na to, że bardziej odpowiada jej estetyka prezentowanych tu awangardowych dzieł. Film dotyka problemu symbolicznego przepracowania uwikłań historycznych.

Tetralogia Assafa Grubera w formie przypowieści o losach indywidualnych bohaterów ukazuje sposoby nadawania sensu jednostkowemu istnieniu w odniesieniu do czterech kategorii: społecznego uznania, przynależności do wspólnoty, zmiany społecznej czy prawa do powrotu. Oprócz prac wideo na wystawie zaprezentowane zostały rzeźby i obiekty, otwierające grę z filmową fikcją.

Assaf Gruber – urodził się w 1980 roku w Izraelu, obecnie mieszka i pracuje w Berlinie. Jest absolwentem Higher Institute of Fine Arts w Ghent (Belgia). Brał udział w wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych w Niemczech, Belgii, Holandii, Włoszech oraz w Polsce. Wystawa w Muzeum sztuki to jego pierwsza indywidualna prezentacja w Polsce.

Kurator: Jarosław Lubiak
Koordynatorka: Sonia Nieśpiałowska-Owczarek