Nowosielski w Łodzi
tytuł: | Nowosielski w Łodzi |
autor: | Fot. HaWa |
rodzaj wydarzenia: | Wernisaż |
termin wydarzenia: | 11.10.2023-25.02.2024 [wystawa]; |
miejsce wydarzenia: | ms1 (ul. Gdańska 43) |
kurator: | Julianna Goździk, Paulina Kurc-Maj |
Opis
W związku z obchodami rocznicy stulecia urodzin Jerzego Nowosielskiego Muzeum Sztuki bierze udział w upamiętnieniu twórczości tego jednego z najciekawszych artystów polskich XX wieku, poprzez przypomnienie owego dwunastoletniego łódzkiego okresu jego życia. Lata 1950 – 1962, które Jerzy Nowosielski spędził w Łodzi, przypadły na czas jego dojrzewania twórczego. To wtedy artysta osiąga swoje pierwsze sukcesy. Odkrywa również siebie, jako twórcę scenograficznego. Wreszcie to okres, w którym Nowosielski rozpoczyna pracę nad monumentalnym malarstwem sakralnym. W swoich łódzkich latach twórca aktywnie uczestniczył także w tworzeniu artystycznego środowiska miasta.
Nowosielski, gdy przybywa do Łodzi, ma dwadzieścia siedem lat, jest żonaty z Zofią Gutkowską i za sobą ma już szereg doświadczeń artystycznych. Między innymi studia ikonopisarstwa w Ławrze Uniowskiej św. Jana Chrzciciela w Uniowie pod Lwowem czy asystenturę u Tadeusza Kantora w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Krakowie. Ponadto artysta związany był z Grupą Młodych Plastyków, utworzoną wokół Kantora, a także z grupą plastyków nowoczesnych i krakowskim Klubem Artystów. Miał za sobą także udział w zbiorowych pokazach sztuki, przede wszystkim w wystawie plastyków nowoczesnych w Klubie Młodych Artystów i Naukowców w 1947 roku, wystawie „Polish Art Today" w Nowym Jorku (1948) czy w „I wystawie Sztuki Nowoczesnej" w krakowskim Pałacu Sztuki (1948/1949).
W okresie łódzkim do tych interesujących Nowosielskiego tematów należą oprócz wciąż tworzonych kompozycji abstrakcyjnych, w tym wyjątkowych, organicznych, także zmagania z realizmem. Przez cały okres łódzki nieustająco jednak tworzył prace „realistyczne": akty, sceny przedstawiające kobiety na plaży, gimnastyczki i pływaczki, sceny rodzajowe we wnętrzach, portrety, grupy z muzykantami, martwe natury i pejzaże, malarstwo sakralne, scenografie, a przede wszystkim pejzaże miejskie, łódzkie. Nowosielski potrafił jednak w swoich płótnach znaleźć własny styl. Można by go nazwać świadomym prymitywizmem nowoczesnym, w którym przedmioty nie tracą swojej realności. Dlatego obrazy Nowosielskiego są łatwo komunikatywne, a czasem także pełne wdzięku.
Nowosielski, mieszkając w Łodzi, początkowo żyje z posady kierownika artystycznego państwowej Dyrekcji Teatrów Lalek, później wykładowcy w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, a także z etatu w Miejskim Biurze Projektów w Łodzi przy kolorystycznym projektowaniu fasad. To właśnie podczas swojego łódzkiego okresu, artysta miał szansę wziąć udział w wystawie artystów polskich na „XXVIII Biennale Sztuki w Wenecji" w 1956 roku. Miasto opuszcza we wrześniu 1962 roku, tuż przed czterdziestką. Od tego czasu do śmierci jest już związany z Krakowem, gdzie pracuje w Akademii Sztuk Pięknych.
Wystawa okresu łódzkiego obejmuje wybór głównie prac malarskich Jerzego Nowosielskiego. Niektóre z nich, pochodzące z prywatnych łódzkich kolekcji, po raz pierwszy zostaną zaprezentowane szerszej publiczności. Osobna część wystawy to projekty scenograficzne, w tym te przygotowane wraz z żoną.
W kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi znajduje się obecnie dwadzieścia sześć prac Jerzego Nowosielskiego, w tym jedenaście z czasów łódzkich. Większość nabyta została bezpośrednio od autora w okresie ich powstania lub niedługo później, w latach 60. i 70. XX wieku. Niniejsza wystawa w Muzeum Sztuki w Łodzi jest pierwszą poświęconą wyłącznie sztuce tego artysty.