Karol Hiller
Zagłębie
Datowanie: | 1933 |
Technika: | malarstwo temperowe |
Materiały: | deska, tempera |
Rozmiar: | wys. 49 cm, szer. 36 cm |
Sposób nabycia: | dar |
Data nabycia: | |
Numer inwentarzowy: | MS/SN/M/84 |
Dzieło dostępne na ekspozycji: | tak |
Opis dzieła
Opis dedykowany osobom ze spektrum autyzmu
Informacje o artyście:Karol Hiller:
● był malarzem, grafikiem i nauczycielem;
● urodził się w Łodzi, w 1891 roku;
● studiował:
- chemię w Wyższej Szkole Technicznej w Darmstadcie,
- budownictwo w Warszawskim Instytucie Politechnicznym,
- malarstwo w Ukraińskiej Akademii Sztuki w Kijowie;
● w sztuce często pokazywał Łódź i jej mieszkańców;
● naziści zamordowali go w lesie pod Łodzią, w 1939 roku.
Opis dzieła:
● to obraz abstrakcyjny → nie przypomina codziennego świata
● sztuka abstrakcyjna używa kolorów, linii i kształtów, ale one nie pokazują rzeczy, roślin, zwierząt ani ludzi; sztuka abstrakcyjna jest wynalazkiem XX wieku; w sztuce wcześniejszych czasów nie ma sztuki abstrakcyjnej;
● na obrazie są kształty w ciemnych kolorach → te kolory budują smutny nastrój;
● niektórzy ludzie widzą na nim wizję przemysłowego wykorzystania środowiska naturalnego → czerwone paliwo kopalne jest wydobywane z Ziemi → w trzech czerwonych kominach zmienia się w czerwony dym, który zasłania Słońce.
Autor skryptu: Leszek KarczewskiOpis dedykowany osobom słabo słyszącym i niesłyszącym
Karol Hiller pisząc o rozwoju sztuki użył zwrotu „przejście od malowania treści rzeczowych do treści psychicznych. Obraz Zagłębie wydaje się być właśnie takim „malarstwem stanów psychicznych”. Artysta odchodzi od realistycznego odwzorowywania rzeczywistości i tworzy wizję odsyłającą do abstrakcyjnych, psychicznych pojęć. Praca jest wieloznaczna w swojej wymowie. Karol Hiller angażował się w działania na rzecz poprawy życia robotnic i robotników. Często w swoich obrazach czy grafikach poruszał problem ich ciężkiej, często ponad ludzkie siły, pracy. Zagłębie może obrazować eksploatację zasobów naturalnych dla przemysłu i niszczący jego wpływ na środowisko naturalne. Z abstrakcyjnych form wyłania się mroczna wizja świata, gdzie człowiek i natura zostają zniszczone. Zabrane Ziemi (naturze) dobra i ulatują w powietrze trzema długimi kominami. Zamieniając się w czerwoną chmurę przysłaniającą Słońce.
Karol Hiller Karol Hiller był nie tylko malarzem i grafikiem. Był również pedagogiem, scenografem a także teoretykiem i animatorem życia kulturalnego. Zainspirowany awangardową fotografią stworzył własną technikę łączącą malarstwo, grafikę i fotografię, zwaną heliografiką. Helio od greckiego znaczy słońce. Są to prace często abstrakcyjne będące odwzorowaniem „malarskich stanów psychicznych”. Zginął na początku II wojny światowej, zastrzelony przez nazistów w lesie pod Łodzią.
Autor skryptu: Katarzyna Mądrzycka-Adamczyk
Hiller, pisząc o rozwoju sztuki, użył sformułowania „przejście od malowania treści rzeczowych do treści psychicznych”. Jego obraz Zagłębie wydaje się być realizacją takiego „malarstwa stanów psychicznych”. Hiller w tej pracy odchodzi od konkretnego realistycznego przedstawienia i tworzy wizję odsyłającą do abstrakcyjnych, psychicznych pojęć. Zagłębie jest obrazem wieloznacznym. Z jednej strony Hiller, który był zaangażowany ideologicznie w los klasy robotniczej, mógł stworzyć aluzję do wyzysku robotników. Z drugiej strony obraz może być analizą społeczeństwa, w którym chęć zmian i bunt wypływa niczym gorąca lawa z dołów klasowych, z najniższej warstwy społeczeństwa, zepchniętej w symboliczne zagłębie. Obraz Hillera przywodzi na myśl również jego zaginiony, nigdy nie zrealizowany scenariusz filmowy pt. A kiedy ziemia ostygnie... – będąc być może śladem tamtej wizji filmowej.
Karol Jóźwiak (Cytat za: Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm, red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 796).