Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

W latach 1982–1988 Andrzej Mitan, Cezary Staniszewski i Tomasz Wilmański prowadzili Galerię RR mieszczącą się w Remoncie. Mitan już wcześniej zaangażowany był w działania koncertowe klubu. Śmierć kompozytora Andrzeja Bieżana w wypadku samochodowym w 1983 roku stała się pretekstem do realizacji niezwykłego projektu, który otwierała płyta z pierwszymi wydanymi nagraniami tego kompozytora.

Mitan dokonał rzeczy w bloku wschodnim niebywałej – wydał serię płyt z muzyką awangardową opakowanych w okładki zaprojektowane przez czołowych polskich artystów. Wszystko to w ciekawym splocie oficjalnych i nieoficjalnych obiegów. Relacja z całego procesu wydania serii płyt Alma-Artu daje pojęcie o tym, jakiego uwikłania w różnorodne grupy wymagało to przedsięwzięcie wydawnicze. Płyty wydane zostały wspólnie przez Klub Muzyki Nowej Remont oraz Akademickie Biuro Kultury i Sztuki Zrzeszenia Studentów Polskich oddziału warszawskiego. Pieniądze dała komisja informacji i wydawnictw ZSP. Następnie Alma-Art musiał wystąpić do Ministerstwa Kultury i Sztuki z prośbą o zezwolenie na wydanie pierwszej partii płyt. Po wsparciu inicjatywy listem ówczesnego prezesa Związku Kompozytorów Polskich oraz założyciela Eksperymentalnego Studia Polskiego Radia Józefa Patkowskiego przychodzi pozytywna odpowiedź. Artyści mogą wynająć salę kolumnową Pałacu Prymasowskiego w Warszawie na nagrania, których dokonają na własnym sprzęcie. Kolejnej zgody wymaga podjęcie prac przez Zakład Tworzyw Sztucznych Pronit w Pionkach, który ma wyprodukować krążki. Do tego konieczne jest również uzgodnienie pracy poza harmonogramem, czyli w soboty i w niedziele. Ponieważ część nakładów płyt miała mieć okładki wykonane przez artystów wizualnych, Andrzej Mitan i Andrzej Zaremba organizują materiały do ich wykonania, takie jak: 10 kg czerwonych kredek, papier welurowy, papier fotograficzny. Wszystko to w warunkach niedoboru. W końcu następuje składanie wszystkich materiałów w zestawy. Mitan opisuje proces w kategoriach przypominających wręcz gospodarkę równoległą lub charakterystyczny dla drugiego i trzeciego obiegu sposób pracy zespołowej: „W wynajętym pustostanie na ulicy Siennej w Warszawie działała przez kilka tygodni uruchomiona przeze mnie pracownia-manufaktura, gdzie powstawały wykonywane przez twórców artystyczne koperty. W ten sposób dochodzi od wydania płyt, które są sprzedawane na oficjalnym rynku fonograficznym.

Cały zestaw zawiera dziewięć albumów (Jubileuszowa Orkiestra Helmuta Nadolskiego – okładka: Andrzej Szewczyk, Andrzej Bieżan – okładka: Tadeusz Rolke, Andrzej Przybielski – okładka: Jerzy Czuraj, Janusz Dziubak – okładka: Edward Krasiński, Andrzej Mitan w Świętej Racji – okładka: Ryszard Winiarski, Krzysztof Knittel – okładka: Włodzimierz Borowski, Jarosław Kozłowski – okładka: Jarosław Kozłowski oraz dwie płyty Andrzeja Mitana z okładkami Cezarego Staniszewskiego).

Daniel Muzyczuk, Odcienie niezależności, w: Notatki z podziemia. Sztuka i muzyka alternatywna w Europie Wschodniej 1968-1994, red. David Crowley i Daniel Muzyczuk, Muzeum Sztuki w Łodzi, Koenig Books, Łódź, London 2016, s. 65-67.

Zobacz więcej.