Zofia Rydet
Zapis socjologiczny. Anno 1978-1981 /rzeszowskie/
Datowanie: | 1978-1981 |
Technika: | fotografia czarno-biała |
Materiały: | papier fotograficzny, karton |
Rozmiar: | wys. 39,4 cm, szer. 51 cm |
Sposób nabycia: | zakup |
Data nabycia: | 26.02.1982 |
Numer inwentarzowy: | MS/SN/F/902 |
Dzieło dostępne na ekspozycji: | tak |
Opis dzieła
Cykl „Zapis socjologiczny” to monumentalny projekt, liczący kilkadziesiąt tysięcy negatywów. Artystka pracowała nad nim ponad dekadę. Jego tematem był portret człowieka w domu. Rydet odwiedziła dwadzieścia z czterdziestu dziewięciu ówczesnych województw w Polsce, by uchwycić odchodzący w przeszłość tradycyjny model życia. Fotografie łączy rygor kompozycyjny. Ukazują ludzi pozujących na tle wybranej ściany ich mieszkania. W „Zapisie” artystka połączyła tradycje fotografii egzystencjalnej z dokumentem socjologicznym i perspektywą bliską antropologii.
Zawsze na wprost, zawsze z powagą, zawsze w miejscu zamieszkania – zawsze w ten sam sposób ukazuje Zofia Rydet bohaterów swojego cyklu Zapis socjologiczny. Zmieniają się postaci, zmienia się otoczenie w którym pozują, ale zawsze pozostaje ten sam rodzaj skupienia, z jakim postaci zostają uchwycone na fotografiach i jaki przenosi się również na ich widzów. Oglądanie fotografii przypomina spotkanie z nieznajomymi, scharakteryzowanymi dokładnie dzięki precyzyjnie zarejestrowanym szczegółom opisującym ich społeczny status, materialną i duchową kulturę.
Realizowany od 1978 roku cykl stanowi najważniejsze dzieło Rydet. Tworzą go przejmujące dokumenty ukazujące życie ubogich mieszkańców polskich wsi (m.in. Suwalszczyzny, Podhala, Lubelszczyzny, Rzeszowszczyzny i Śląska), a także miast − Krakowa i Gdańska. Artystka z wielką skrupulatnością utrwalała wizerunki starszych osób w ich domach, pokazywała biedę, ale i przywiązanie do określonych wartości, polskiej tradycji czy religii.
Ewa Gałązka (Cytat za: Abecadło, red. Jarosław Lubiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2010, s.nlb. [353]).