Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Tadeusz Wojciechowski był lwowskim architektem i malarzem oraz członkiem awangardowej grupy Artes (1929–1935). Podobnie jak inni artyści tego zrzeszenia, w pierwszej połowie lat 30. XX w., Wojciechowski uległ silnym wpływom surrealizmu, wówczas najżywszego nurtu sztuki współczesnej. Nadrealizm przeciwstawiał się racjonalistycznemu objaśnianiu świata, w sztukach wizualnych akcentował fantastyczne wizje z pogranicza jawy, marzenia sennego i podświadomości. Autoportret, który – co istotne – funkcjonuje także pod tytułem Artysta i kosmos, jest doskonałym przykładem lokalnej recepcji francuskiego nurtu. Malarz umieścił się na płótnie w niezmierzonej przestrzeni kosmicznej. Ledwie zaznaczony tors i głowa, pozbawiona rysów twarzy, kontrastują z wyrazistością wysuniętej do przodu dłoni, która zdaje się dotykać wyimaginowanej tafli szkła, oddzielając artystę od widza. Ze względu na ten alienujący gest oraz efemeryczność przedstawionej postaci płótno interpretuje się nie tyle jako rzeczywisty autoportret, ile „portret wewnętrzny” lub metafizyczno-filozoficzne wyobrażenie malarza.

Piotr Słodkowski (Cytat za: Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm, red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 594).