Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Telewizor powiatowy" to obiekt przestrzenny składający się z żelaznej etażerki przykrytej serwetą, na której stoi „telewizor” w drewnianej obudowie. W pomalowane na czarno pudło wmontowana została deska sedesowa otoczona metalową ramką w kształcie ekranu i metalowymi różami, jakich używa się do dekoracji pogrzebowych. W otworze deski znajduje się podświetlona od tyłu kolorowa klisza z wizerunkiem koni. Za nią umieszczony został wiatraczek sugerujący ich ruch. Na zewnętrznej stronie klapy sedesowej przymocowany jest trumienny krucyfiks. Wokół „telewizora” oraz na dolnej półce etażerki Władysław Hasior poustawiał drobne bibeloty, m.in.: plastykowe kwiaty, gipsowe zwierzątka i salaterkę z biżuterią. W pracy, podobnie jak w całej twórczości artysty, istotną rolę odgrywają zwykłe, codzienne przedmioty. Fascynują go zwłaszcza jarmarczne obiekty wpisujące się w popularny „ludowy” gust, jak zepsute zabawki, sztuczne kwiaty, koronkowe serwetki, stare sreberka po słodyczach czy dewocjonalia. Hasior przypisuje im liczne znaczenia i emocje, a włączone do jego kompozycji zyskują często formę silnie symboliczną i metaforyczną. W pracach artysty przegląda się prowincja, ze swoją ludową kulturą, odpustową estetyką i religijnością. Hasior zwraca jednak uwagę, że nie jest to już ta naiwna ludowość kojarząca się drewnianym rękodziełem, ale jej nowy rodzaj, będący efektem powojennej transformacji oraz zderzenia wartości i gustów kształtowanych przez tradycję i religijność z dobrami, które przyniosła socjalistyczna modernizacja. Ukazuje dobrze zachowaną prowincjonalną estetykę, w którą wkroczyły „nowe” przedmioty dostępne w sklepach i tanie, kiczowate ozdoby z odpustów. Mienią się one kolorami i tworzą kuriozalne relacje, jak ustawiony na serwecie telewizor, umajony niczym ołtarz plastykowymi kwiatami i strzeżony przez koślawą figurkę lwa. Ten symbol nowoczesności i dobrobytu zostaje w nieco ironiczny sposób zrównany w pracy Hasiora z deską sedesową, również postrzeganą wówczas na wsi jako przedmiot nobilitujący, ozdobioną metalową nagrobną dekoracją z ukrzyżowanym Chrystusem. Artysta określa tego rodzaju estetykę mianem „plastyki Polski powiatowej”. W swoich pracach, mimo ich groteskowego na pozór charakteru, nie wyśmiewa jednak owej prowincjonalnej naiwnej kultury, ale odnosi się do niej z pewnego rodzaju czułością i sentymentem.

Dorota Stolarska-Kultys