Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Trzy odbitki graficzne na arkuszach o zróżnicowanych kształtach – w formie prostokąta zbliżonego do kwadratu, pięciokąta i sześciokąta – pochodzą z późnego okresu twórczości Getulio Alvianiego. Podjęta w nich tematyka nie jest jednak nowa, ale stanowi kontynuację poszukiwań artysty rozpoczętych w latach 70. W centrum każdej kompozycji artysta umieścił po jednej nieregularnej figurze geometrycznej. Są to kolejno: granatowy pięciokąt, czerwony pięciokąt oraz żółty sześciokąt. Narożniki każdej z figur połączone zostały z narożnikami papieru za pomocą prostych, czarnych linii. Alvianiego interesował świat „konstrukcji” – odcinki, linie, formy, kolory i relacje, które tworzą się na geometrycznej płaszczyźnie. Na tym polu realizował się nie tylko jako artysta, ale także jako teoretyk, autor licznych tekstów i popularyzator sztuki konkretnej, której wytwory cechuje obiektywizm i matematyczna sprawdzalność. Jego prace są wyrazem ciągłego poszukiwania reguł i proporcji geometrycznych, generowanych przez obliczenia matematyczne i kontrasty między kolorami. Sztuka i nauka stanowiły dla niego pole badań dla estetycznego rygoru charakteryzującego obie te dziedziny. Jego zainteresowania artystyczne ukształtowały się pod wpływem czołowych przedstawicieli konstruktywizmu, m.in. niemieckiego architekta Konrada Wachsmanna i związanego z Bauhausem artysty i teoretyka Josefa Albersa. Zaczerpnął od nich nie tylko dyscyplinę formalną, ale przede wszystkim charakterystyczne zarówno dla konstruktywizmu jak i neoplastycyzmu przekonanie, dotyczące ścisłego powiązania sztuki z życiem. Zgodnie z tą ideą sam również koncertował się na kwestiach praktycznych współpracując z architektami i projektantami. W latach 60. i 70. realizował wnętrza mieszkalne – przejrzyste i czyste, utrzymane w duchu funkcjonalizmu. Powrócił do tego ponownie pod koniec lat 90. projektując zarówno przestrzenie prywatne, jak i obiekty przemysłowe. Alviani jest również autorem licznych przedmiotów codziennego użytku, biżuterii i mebli o proweniencji bliskiej ideom Bauhausu. Grafikę uważał za technikę autonomiczną w zakresie sztuk plastycznych, jednak często stworzone przez niego rysunki stanowiły punkt wyjścia dla późniejszych realizacji z obszaru sztuki użytkowej. Na przełomie lat 80. i 90. zaprojektował dla firmy meblarskiej ABV stoliki, w którego czarny okrągły blat wpisane zostały, w sposób zbliżony do omawianej serii grafik, nieregularne figury geometryczne w kolorach podstawowych. Wzdłuż ich krawędzi przebiegały łączenia umożliwiające złożenie stołu w ten sposób, że przybiera on kształt wyznaczonego kolorem pięcio- lub sześciokąta.

Dorota Stolarska-Kultys