Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Omikron rho" to konstrukcja przestrzenna wykonana z czerwonego płótna wypełnionego pierzem i usztywnionego drewnianymi listwami wszytymi w tkaninę. Kompozycja zalicza się do grupy prac określanych przez Bożenę Kowalską, krytyczkę i autorkę monografii Opałki, „poduszkowcami” i „zasłonami”. Mimo miękkiej formy, przypominającej nieco pikowaną kołdrę, praca została skomponowana w sposób precyzyjny i przemyślany. Stanowi wyraz koncepcji, w której istotną rolę ogrywają zasady geometrii. Uwagę zwracają przede wszystkim rygorystyczne poziome podziały wprowadzone za pomocą listewek. Mimo że „Omikron rho" nie należy do najbardziej typowych realizacji artysty, podejmuje wątki, które są obecne także w innych jego pracach z tego okresu.

Skupienie na budowaniu poziomych rytmów za pomocą akcentów plastycznych jest tematem obrazów fakturalnych z serii „Alfabet grecki". Prace z tego cyklu oznaczone są kolejnymi greckimi literami (np. „Omikron-Tau" znajdujący się w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi). Płaszczyzny obrazów mają charakter reliefowy, tworzą je pasy powstałe przy użyciu szerokiej szpachli. Nawiązując do koncepcji unizmu Władysława Strzemińskiego, Opałka dąży do pokrycia obrazu równomiernie rozłożonymi elementami plastycznymi. W „Omikron rho" działanie to zostaje przeniesione na formę przestrzenną. Wykorzystanie jednobarwnej matowej tkaniny pozwala na zaobserwowanie gry świateł i cieni. Kiedy światła ślizgają się po powierzchni wypełnionej listwami, cień powstaje w załomach materiału. Miękka konstrukcja umożliwia zmienność układów zależną od umiejscowienia listewek.

Omawiana tu realizacja nawiązuje do cyklu obrazów „Alfabet grecki" także tytułem – „omikron” to piętnasta litera greckiego alfabetu oznaczająca samogłoskę „o krótkie”, „rho” jest siedemnastą literą. Praca została nabyta do zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi bezpośrednio od artysty.

Dorota Stolarska-Kultys