Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Prototyp Tablicy Erasmusa" to jedna z dwóch prac znajdujących się w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi autorstwa mieszkającego w Nowym Jorku, brytyjskiego postmodernisty Liama Gillicka. Obie realizacje, prezentowane podczas odbywającej się w 1995 roku wystawy „Nowa Sztuka w Wielkiej Brytanii", powstały w odniesieniu do idei zawartych w książkach napisanych przez artystę: powieści „Erasmus Is Late" (1995) oraz powstałego na jej podstawie musicalu „Ibuka!" (1995). W książkach Gillick snuje opowieść o londyńskim przyjęciu z gośćmi z różnych epok historycznych, którego gospodarzem jest tytułowy Erasmus – starszy brat Charlesa Darwina, wiodący „życie w dosłownym nieróbstwie. Wolnomyślicielski opiumista z czasów gregoriańskich”, jak opisuje go autor. To jemu poświęcona jest instalacja. Erasmus, który spóźnia się na kolację, występuje jako przewodnik po Londynie. Krążąc po centrum miasta trafia w rożne miejsca, w których rozwija się wolnomyślicielstwo. W swojej opowieści Gillick zaburza i zagęszcza chronologię, eksplorowany przez Erasmusa Londyn to nie miasto z czasów gregoriańskich, ale metropolia z końca XX wieku widziana oczami przybysza z przeszłości. Ukazany przez artystę spacer bohatera to zarazem przegląd stanowisk przedmarksowskich. Przez swoje spóźnienie Erasmus nie spotyka się z gośćmi i traci możliwość możliwość wpływu na przyszłość. Jak pisze Gillick: „Erozja społeczeństwa jakiego nie znaliśmy zaczyna się tu i kończy”. Praca to wyraz rozczarowania utopijnymi projekcjami przyszłości snutymi tak kiedyś, jak i obecnie.

Instalacja składa się z płyty pilśniowej przeznaczonej do powieszenia na ścianie, do której przy pomocy pinezek przymocowane zostały kartki papieru: kilka stron z książki „Erasmus Is Late", rysowane z pamięci mapy Londynu oraz szkice autorstwa Gillian Gillick, matki artysty, ukazujące fragmenty miasta. Wszystkie elementy są ze sobą połączone sznurkami tworzącymi rodzaj pajęczyny. Szczególne relacje tworzą się pomiędzy mapami i wizualizacjami miejsc, przypominając turystyczny folder, w którym zaznaczono najbardziej popularne punkty. Na planszy próżno ich jednak szukać, artysta umieścił na niej rysunki ukazujące sklepowe witryny, najczęściej z elektroniką, szyldy supermarketów, wejścia pilnowane przez kamery, kilka starszych budowli. To miejsca, które mogą być postrzegane jako przestrzenie hipotetycznych spotkań libertariańskich myślicieli z XIX wieku i współczesnych kapitalistów. Te punkty na mapie Londynu mógł w swej wędrówce odwiedzić Erasmus. W pracy widoczne są odniesienia do jego spaceru. Tak jak w powieści zaburzona zostaje chronologia i mieszają się czasy, jednak praca nie stanowi ilustracji do powieści, pozostając jedynie w luźnej korelacji z narracją.

Praca została podarowana Muzeum Sztuki w Łodzi przez artystę po wystawie „Nowa Sztuka w Wielkiej Brytanii".