Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Ku czci Kopernika" to kompozycja malowana akwarelą i temperą na papierze. Utrzymana jest w odcieniach błękitu i granatu z mocno kontrastującymi z nimi akcentami koloru żółtego. Premierowo została zaprezentowana na Pierwszej Wystawie Sztuki Nowoczesnej w krakowskim Pałacu Sztuki w grudniu 1948 roku. Abstrakcyjny rysunek oparty na grze geometrycznych form i wyrafinowanej kolorystyce idealnie wpisywał się w program ekspozycji zapowiadającej nowe trendy w polskiej sztuce. Praca powstała krótko po powrocie Bogusława Szwacza z Paryża, w którym przebywał na stypendium na przełomie 1947 i 1948 roku. Artysta czerpał z doświadczenia zdobytego nad Sekwaną, z kontaktów, które nawiązał z francuskimi artystami i licznych wystaw, które miał okazję odwiedzić. W stolicy Francji Szwacz odkrył dla siebie abstrakcję, a najsilniejszy wpływ wywarła na niego twórczość Pabla Picassa, o którym pisał w liście do Tadeusza Kantora, że jest dla niego „bogatą skarbnicą twórczych idei”. Zagłębiał się także w twórczość Wasyla Kandyńskiego i Paula Klee, którzy związani byli z metafizycznym biegunem awangardy. Wpływy tworzących nad Sekwaną artystów oraz przesiąkniecie panującymi i szeroko dyskutowanymi w owym czasie w Paryżu tendencjami są silnie widoczne w jego twórczości z tego okresu. Wydaje się, że od Picassa zaczerpnął prostotę środków plastycznych, którą zaobserwować można między innymi w omawianej pracy. Twórczość Kandyńskiego i Klee znalazły natomiast odbicie w duchowym pierwiastku i harmonii przepełniającej jego realizacje. Szwacz starał się nawiązywać do poetyki prac, które go inspirowały. Naśladował je, ale jednocześnie pozwalał sobie na odważne eksperymenty, które w konsekwencji zbliżyły jego twórczość do abstrakcji. Pierwsza Wystawa Sztuki Nowoczesnej (1948) w której wziął udział okazała się jednak ostatnią ekspozycją dającą pole do zaprezentowania awangardowych tendencji. W 1949 roku władze komunistyczne wprowadziły doktrynę Realizmu Socjalistycznego odrzucającą wszelkie wpływy zachodnie, a sztukę nieprzedstawiającą określającą mianem „formalizmu”. Szwacz zaangażował się w życie artystyczne konstruowane zgodnie z linią partii, a jego abstrakcyjne prace ustąpiły miejsca dziełom o charakterze socrealistycznym. Artysta nadal tworzył jednak w nurcie abstrakcji „do szuflady”, a po „odwilży” powrócił do dawnych eksperymentów.