Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Grafika zastępcza dla video
Grafika zastępcza dla video
Rysunek sepią

Janusz Karol Orbitowski

Rysunek sepią

Udostępnij:
Datowanie: n.d.
Technika: rysunek
Rozmiar:wys. 23 cm, szer. 32,5 cm
Sposób nabycia:zakup
Data nabycia: 10.1971
Numer inwentarzowy:MS/SN/RYS/366
Dzieło dostępne na ekspozycji:tak

Opis dzieła

„Rysunek sepią" to praca wykonana czarnym tuszem na białym papierze, wpisująca się w konsekwentnie uprawiany przez Janusza Orbitowskiego nurt abstrakcji geometrycznej. Na kompozycję składają się układy drobnych, bardzo delikatnych, a zarazem precyzyjnych i uporządkowanych pod względem rytmicznym, kresek. Ich układy raz są zagęszczone, a innym razem rozluźnione, jak gdyby ich ruch był przyspieszony lub zwolniony. Artysta buduje kompozycję na zasadzie negatywu, podkreślając jednoczesną przeciwstawność i komplementarność jej elementów przez użycie barw uznawanych za biegunowe: czerni i bieli. Czarne kreski tworzą na białym tle nieregularne, efemeryczne formy budzące skojarzenia ze światem roślin i jego misternymi strukturami. „Rysunek sepią" przypomina porozcinane wzdłuż łykowate łodygi kwiatów, które możemy oglądać pod mikroskopem. Wrażenie to potęgują jeszcze umieszczone w kilku miejscach okręgi przypominające szkła powiększające, dzięki którym znacznie lepiej możemy przyjrzeć się splątanym fragmentom niesamowitych nietrwałych struktur.



W przeciwieństwie do chłodnych, intelektualnych kompozycji reliefowych Orbitowskiego, które również znajdują się w zbiorach muzeum, rysunki na papierze charakteryzuje ulotność i poetyckość. Czuć w nich zachwyt nad naturą i refleksję nad jej ładem oraz logiką. Mimo organicznego charakteru kompozycji i niemalże bezpośrednich nawiązań do świata przyrody rysunki wpisują się w nurt abstrakcji geometrycznej. Rządzi nimi matematyczna równowaga i porządek, dające poczucie wyciszenia. Inspiracje czerpane z przyrody wprowadzają zaś do nich pewną ruchliwość, zmienność i właściwą jej żywotność.



Praca została zakupiona do zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi bezpośrednio od artysty.


Dorota Stolarska-Kultys

Janusz Karol Orbitowski

Malarz. W 1967 ukończył studia na Wydziale Malarstwa i Grafiki Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, gdzie był uczniem Adama Marczyńskiego. Od 1970 związany zawodowo z macierzystą uczelnią, w latach 1976–1986 jako adiunkt, w latach 1987–1993 docent, doktoryzował się w 1976, habilitował w 1986. W 1993 uzyskał tytuł profesora sztuk plastycznych. W 2001 został profesorem zwyczajnym. Od 1993 kierował Katedrą Rysunku. Był reprezentantem  abstrakcji geometrycznej, większość jego obrazów zbudowana jest z rombów i prostokątów i nosi neutralne lub matematyczne tytuły, jak Kompozycje, Reliefy, 7/76 czy 14/97. Pod koniec lat 60.,...