Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Film powstał w ramach projektu „W sztuce marzenia stają się rzeczywistością” – serii performansów, spektakli, happeningów i filmów (2003-2007). Artystka wciela się w nich w różne role, w czym pomagają jej drag queen Gloria Viagra (Michel Gosewisch) i Maestro, nauczyciel śpiewu (Grzegorz Pitułej). W „Il castrato”, kręconym w barokowym Teatro di Villa Aldrovandi Mazzacorati w Bolonii, Kozyra gra tytułową rolę. W XVI-XVIII w. partie kobiece w operach śpiewali wykastrowani przed okresem dojrzewania mężczyźni. Po poddaniu się umownej, choć realistycznie pokazanej kastracji artystka wykonuje „Ave Maria” Franza Schuberta. Kozyra prowadzi gry z umownością i opresyjnością narzucanych przez społeczeństwo tożsamości przypisanych płci kulturowej i biologicznej.

Kulminacją przejmującego spektaklu jest scena odcięcia sztucznych genitaliów od przybranego przez artystkę kostiumu stanowiącego imitację chłopięcego ciała. Inscenizacja odgrywana w siedemnastowiecznym teatrze z iluzjonistyczną dekoracją stylizowana jest na jednoaktową barokową operę i odwołuje się do historycznego zjawiska kastracji chłopców obdarzonych pięknym głosem, zjawiska, które wygasało w późnym baroku. Artystka z jednej strony eksponuje akt, który wykonywany w ukryciu umożliwiał najsłynniejsze operowe wykonania tamtych czasów, a z drugiej włącza ten akt w swoje dzieło przepracowywania tożsamości płciowej. Uzyskawszy ambiwalentną płciowo postać kastrata, a zatem chłopca, któremu uniemożliwiono stanie się mężczyzną, artystka odśpiewuje Ave Maria Schuberta. Il Castrato stanowi jedną z części cyklu W Sztuce Marzenia stają się rzeczywistością, nad którym Kozyra zaczęła pracę w roku 2003. Rozwijając swoje wcześniejsze działania, traktujące tożsamość płciową jako przebranie, w cyklu tym Kozyra przymierza kostium kobiecości w jednej z bardziej przesadzonych wersji – divy operowej. W tym celu bierze lekcje śpiewu operowego u maestro Grzegorza Pitułeja oraz lekcje u mistrza hiperkobiecości – berlińskiej drag queen Glorii Viagry. W szeregu performensów artystka realizuje marzenie o cielesnym przeistoczeniu, które tylko w sztuce może stać się rzeczywistością.

Jarosław Lubiak (Cytat za: Abecadło, red. Jarosław Lubiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2010, s.nlb. [209]).