Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Leopold Buczkowski

Bez tytułu

Udostępnij:
Datowanie: 1945 - 2017
Technika: rysunek tuszem
Materiały:papier, tusz
Rozmiar:wys. 73 cm, szer. 51 cm
Sposób nabycia:zakup (dotacja MKiDN)
Data nabycia: 02.09.2019
Numer inwentarzowy:MS/SN/RYS/2232/3
Dzieło dostępne na ekspozycji:tak

Opis dzieła

Leopold Buczkowski postrzegał swoją twórczość plastyczną jako komplementarną wobec twórczości pisarskiej. Obie wzięły się z impulsu dokumentowania rzeczywistości społecznej Podola, w której żył – wielokulturowej krainy jego dzieciństwa i młodości, która w okolicznościach wojennych niemal na jego oczach uległa destrukcji.

Obrazy jego mają charakter fragmentaryczny, jakby wyjęte zostały z toku określonych narracji. Niekiedy są one, w dosłownym znaczeniu, ilustracjami do utworów własnych lub cudzych. Prace o charakterze groteskowym ukazują, jak w krzywym zwierciadle, paradoksy nowożytnej historii. Zbiór obrazów abstrakcyjnych Buczkowskiego można uznać za odpowiednik jego eksperymentów prozatorskich. Pejzaże i portrety hołdują tradycji koloryzmu, rzeźby zaś zbliżają go do sztuki ludowej. Artysta podejmuje w swojej twórczości grę z zastanymi konwencjami artystycznymi; jego dzieło literackie i plastyczne stanowi, jak napisała Agnieszka Karpowicz, rodzaj muzeum mieszczącego „kolejne obrazy, sceny teatralne, literackie, historyczne, które »wiszą na ścianach« literackiego świata przedstawionego”.

W 1944 roku Buczkowski znalazł się w okupowanej Warszawie, gdzie był świadkiem wydarzeń Powstania Warszawskiego na Żoliborzu. Ich dramatyzm opisał w dzienniku z okresu wojny; rysunki artysty z tego okresu ukazują postacie powstańców na tle zniszczonego miasta.

Paweł Polit



Audiodeskrypcja


Leopold Buczkowski, Bez tytułu, z cyklu: rysunków wojennych z lat 1941-1945

Technika: Praca tuszem na papierze. Linie rysowane piórem oraz fragmenty malowane jakby suchym pędzlem na zasadzie stempla.

Z lewej strony ciemna postać mężczyzny w hełmie z przewieszonym przez szyję karabinem. Postać zwrócona przodem do widza. Czarny hełm z jasnym odbiciem z lewej strony. Prawa część postaci ciemniejsza, zacieniona. Białe gałki oczne wybijają się z ciemnej twarzy. Zdają się patrzeć w pustkę, twarz bez wyrazu, usta pełne, zamknięte. Ręka od strony środka pracy zgięta. Na ramieniu z zaciemnienia wyłania się opaska dwukolorowa: prawdopodobnie biało-czerwona. W zaciśniętej dłoni trzyma mały, biały krzyż. Ręka po zewnętrznej stronie swobodnie opuszczona, dłoń zniekształcona, nieproporcjonalnie duża do reszty ciała. Obok mężczyzn z prawej strony stoi kobieta. Jest w pozycji frontalnej, ale głowę ma odwróconą od mężczyzny, lekko spuszczoną. Oczy zdają się przymknięte. Włosy krótkie, delikatnie skręcone przy czole i nad uszami. Ubrana jest w kurtkę zwężoną w pasie i spodnie. Przez ramie przerzuconą ma torbę, na zewnętrznym ramieniu podobna jak u mężczyzny dwukolorowa przepaska. Ręka od strony środka pracy nieproporcjonalnie wydłużona, a dłoń powiększona. Trzymam w niej dwa końce podłużnej tkaniny, która podtrzymuje leżącą na ziemi małą trumnę. Za postaciami w centrum wysoki budynek z ciemnymi prostokątami okien. Wygląda na opuszczony. Po bokach ruiny i zgliszcza.

W prawym dolnym rogu sygnatura artysty i data ’45. 

Autorka: Katarzyna Mądrzycka-Adamczyk

Konsultacje: Magdalena Rutkowska



Leopold Buczkowski

Leopold Buczkowski jest rozpoznany przede wszystkim jako pisarz, autor nowatorskich utworów literackich, m.in. powieści Czarny potok (1954), Dorycki Krużganek (1957), Pierwsza świetność (1966), czy Oficer na nieszporach (1975). Kształcił się na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w latach 1930–1933. W latach 30. działał w Związku Lwowskich Artystów Grafików. W rysunkach i fotografiach wykonywanych w latach 30. i 40. rejestrował życie Podola, w szczególności okolic Podkamienia, w którym wówczas mieszkał. Jego zainteresowania fotograficzne odżyły na przełomie lat 50. i 60., kiedy dokumentował życie ulicy podczas swoich pobytów w...

Powiązane dzieła
Inne dzieła tego artysty / artystki
Dzieła w tej samej kolekcji
Powiązane obiekty