Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Zbigniew Libera

Obrzędy intymne

Udostępnij:
Datowanie: 1984 r.
Technika: film barwny z dźwiękiem
Rozmiar:czas trwania 14 min
Sposób nabycia:zakup
Data nabycia: 09.01.1990
Numer inwentarzowy:MS/SN/V/8
Dzieło dostępne na ekspozycji:tak

Opis dzieła

Film Zbigniewa Libery może być szokujący. Oglądamy na nim 25-letniego wówczas twórcę opiekującego się swoją zniedołężniałą babką. Artysta karmi ją, myje i przewija. Statyczna kamera filmuje z bliskiej odległości intymne części ciała Reginy S. W innej scenie kobieta siedzi na podłodze obok łóżka, szukając ręką czegoś dokoła siebie. Artysta stojący za kamerą filmuje ją nieprzerwanie. Podczas montażu przyśpieszył niektóre sceny, co z jednej strony nadaje groteskowy ton, z drugiej zaś sugeruje nużącą powtarzalność krępujących skądinąd czynności. Wstrząsające wrażenie wzmacnia muzyka autorstwa Zbigniewa Libery oraz Jerzego Truszkowskiego.

Film ten powstał w czasie, gdy artysta związany był z działającą w Łodzi Kulturą Zrzuty, propagującą tzw. sztukę żenującą, prywatną. W tym samym roku powstał film Perseweracja mistyczna (1984), na którym widzimy Reginę S. obracającą na podłodze metalowy nocnik; po kilku latach Libera odkrył w tej intrygującej czynności rodzaj modlitwy. Kolejny film, Jak tresuje się dziewczynki? (1987), zapowiadał już odejście od prywatności. W latach 90. twórca zajął się obiektami przestrzennymi i sięgnął po elementy popkultury, dotykając problemów racjonalizacji zła i okrucieństwa, metod edukacji przeradzającej się w tresurę, czy też kulturowych tabu kontrolujących cielesność.


Katarzyna Słoboda (Cytat za: Abecadło, red. Jarosław Lubiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2010, s.nlb. [229]).




Obrzędy intymne były pierwszym dziełem Zbigniewa Libery zakupionym do kolekcji muzealnej.  Zakupu dokonała Urszula Czartoryska.


Zbigniew Libera
Zbigniew Libera

Swoje pierwsze prace wykonał w czasie stanu wojennego. Były to plakaty i ulotki wyrażające sprzeciw wobec pacyfikacji protestujących górników w kopalni Wujek. Swoją pierwszą wystawę zorganizował tuż przed aresztowaniem w 1982 roku. Pod koniec lat 80. przeprowadził się do Warszawy i nawiązał współpracę z duetem artystycznym Kwiekulik. W latach 90. został doceniony jako prekursor sztuki krytycznej. Brał udział w wielu znaczących wystawach, takich jak Emergency w ramach Aperto na 45. Biennale w Wenecji (1993), After the wall w Moderna Museet w Sztokholmie (1999) czy Mirroring Evil (2002) w the Jewish Museum w Nowym Jorku. Katarzyna Słoboda...