Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Prymitywna kolekcja" to praca w formie nietypowej książki oprawionej w szare surowe płótno. Jej białe i szaro-błękitne strony podzielone są na zbliżone do kwadratu prostokąty, w które wklejone zostały nieregularne w formie kawałki papieru pokryte tuszem układającym się w swobodne plamy przypominające pieczątki. Część wklejonych form na stronach błękitno-szarych nosi przedstawienia figuralne wykonane technikami graficznymi. Są to wizerunki aniołów z trąbami, znane z ikonografii Sądu Ostatecznego. Do wewnętrznej strony tylnej okładki przymocowane zostały za pomocą drutu i ułożone w trzech rzędach fragmenty korka lub drewienek. Najprawdopodobniej zostały wyłowione z wody, na co wskazuje ich opływowy kształt. Pod nimi znajduje się kawałek blachy i ilustracja ukazująca rybę.

W twórczości Andrzeja Mariana Bartczaka książki artystyczne zajmują szczególne miejsce. Artysta tworzy je w najrozmaitszych technikach, często posługując się słowem na równi ze środkami plastycznymi. W swoich pracach chętnie sięga również po przedmioty znalezione – „objets trouvés", wybierając zwłaszcza te, które nacechowane są zniszczeniem lub rozpadem. To często odpadki wyrzucone na śmietnik albo starocie wystawione na sprzedaż na jarmarkach. Są zwykłe, pozornie pozbawione wartości, jednak artysta umieszczając je w książce łączy je z nową poetyką i nadaje im inny kontekst, dzięki któremu zaczynają „mówić”. W ten sposób pokazuje, że materiał do stworzenia książki można znaleźć wszędzie, trzeba być jedynie uważnym i umieć dostrzec potencjał zawarty w tym, co mogą nam „powiedzieć” . Trzeba je umieć „czytać” docierając do ich głębszych pokładów znaczeniowych i emocjonalnych. Bartczak używa w swoich pracach materii, która już kiedyś funkcjonowała, daje jej nowe życie i formę, a ona staje się pewnego rodzaju medium pośredniczącym między obecnymi i nieobecnymi, żywymi i umarłymi. Jak zauważają Małgorzata i Janusz Późniak w katalogu do wystawy artysty w Muzeum Regionalnym w Kutnie, wybór przedmiotów, które Bartczak wykorzystuje w swoich pracach uświadamia, „że całe otoczenie człowieka, świat cały jest wielką księgą, którą trzeba czytać. Tkwimy w świecie znaków. Jest to księga na wieloraki sposób dająca się przeniknąć – gromadząca wiele tajemnic. Artysta swym działaniem uchyla kilka jej stronic.” ( „Andrzej Marian Bartczak – malarstwo, rysunek, grafika, collage, obiekty", Muzeum Regionalne w Kutnie, 1989). Również w „Prymitywnej kolekcji", autor posługuje się tajemniczymi znakami – pieczątkami, które zyskują znaczenie w zestawieniu z motywem aniołów zaczerpniętym z dorobku kultury europejskiej.