Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Grafika zastępcza dla video
Grafika zastępcza dla video
Czarne, białe i zielone

Teresa Gierzyńska

Czarne, białe i zielone

Udostępnij:
Datowanie: 1984
Technika: fotografia czarno-biała
Rozmiar:bez passe-partout: szer. 47,7 cm, wys. 34,6 cm; z passe-partout: wys. 39,3 cm, szer. 52,6 cm
Sposób nabycia:zakup
Data nabycia: 23.12.1988
Numer inwentarzowy:MS/SN/F/1915
Dzieło dostępne na ekspozycji:tak

Opis dzieła

Fotografia „Czarne, białe, zielone" przedstawia fragment ramy okna z firanką delikatnie przesłaniającą widok po lewej stronie. Po prawej przy parapecie widoczny jest kawałek mocno rozświetlonego białego dzbanka. Przez okno, za szybą widać ogród z drzewami ukazanymi w ruchu. Rama okna i wszystko to, co znajduje się „wewnątrz” utrzymane jest w czarni-bieli, zaś to, co „na zewnątrz” podkolorowane zostało na zielono. Praca należy do większego cyklu o takim samym tytule. Teresa Gierzyńska pracowała nad nim od 1984 roku eksperymentując z kolorem. Artystka wykonywała odbitki w ciemni, a następnie pokrywała je barwnikami, kredkami i stemplami. Traktowała fotografie jako bazę do dalszych kreatywnych poszukiwań i przekształceń. Oprócz barwienia tworzyła również kolaże i montaże. Powstawały w ten sposób unikatowe pojedyncze obrazy, które różniły się od siebie nawet w przypadku odbitek tego samego motywu. Gierzyńska określa swoje działanie jako peryferie fotografii. Do eksperymentów z medium zachęciły ją zajęcia w pracowni brył i płaszczyzn prowadzonej przez Oskara Hansena, które, jak twierdzi, otwierały studentom głowy. Artystka uczęszczała na nie podczas studiów na Wydziale Rzeźby w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. W pracach z cyklu „Czarne, białe, zielone" Gierzyńska stara się oswajać kolor, który w latach 80. stawał się coraz bardziej powszechny w fotografii. Robi to jednak we właściwy dla siebie sposób, używając barwy dla oddania nastrojów, emocji i stanów. Przestrzeń domu pozostaje czarno-biała, zaś przyroda za oknem jest żywo zielona, tajemnicza i niepokojąca. W tym cyklu artystka wychodzi na zewnątrz, inaczej niż w obszernej serii „O niej", która powstawała w intymnych wnętrzach mieszkania. Omawiana praca ukazuje granicę tych dwóch światów – ograniczonej przestrzeni domu, w której powstawały ciasno kadrowane fotografie przedstawiające fragmenty ciała artystki i barwnego świata przyrody, którą Gierzyńska ukazywała na szerszych ujęciach.


Dorota Stolarska-Kultys

Teresa Gierzyńska

Fotografka. W latach 1965-1971 studiowała na warszawskim Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych. Dostała się wtedy do pracowni projektowania brył i płaszczyzn, którą prowadził Oskar Hansen. Od początku lat sześćdziesiątych zaczęła się zajmować fotografią — jej technikami, możliwościami powielania oraz deformowania. W swojej sztuce często sięgała do rodzinnego archiwum, z którego czerpała zdjęcia, wycinki z prasy i pocztówki.  Jej twórczość często poruszała tematy biograficzne, nawiązujące również do intymności, erotyki, poszukiwania kobiecości, miejsca kobiety w społeczeństwie. Do najbardziej rozpoznawalnych prac artystki...