Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Grafika zastępcza dla video
Grafika zastępcza dla video
Wilk na czerwonym trójkącie

Mariusz Kruk

Wilk na czerwonym trójkącie

Udostępnij:
Datowanie: 1988
Technika: technika własna
Rozmiar:wys. 115 cm, szer. 250 cm, dług. 150 cm
Sposób nabycia:zakup
Data nabycia: 16.03.1989
Numer inwentarzowy:MS/SN/R/419/1-2
Dzieło dostępne na ekspozycji:tak

Opis dzieła

„Wilk na czerwonym trójkącie" to instalacja, na którą składa się skonstruowana ze starych desek figura upodobniona do siedzącego wilka. Jego grzbiet i łeb pokrywa baranie futro, jakby dosłownie ilustrując popularne powiedzenie „wilk w owczej skórze”. Mały kożuch został przymocowany do desek za pomocą trzech skórzanych pasków: dwóch męskich i jednego damskiego, spiętych klamerkami. Figura ustawiona jest na trójkącie ze sklejki obitej czerwoną pluszową tkaniną, na której rozrzucone są ziemniaki. Kilka ziemniaków znajduje się również na pysku „wilka”. To typowe dla artysty zestawienie przeciwieństw: wilk – owca, kobiece – męskie, szlachetna tkanina – zwykły ziemniak, to próba dotarcia do zagadnień uniwersalnych i wyraz dążenia do poznania, które staje się możliwe poprzez sztukę.



W swoich realizacjach, Mariusz Kruk wykorzystuje pospolite, często zużyte i zdegradowane, przedmioty. Zwykle są to elementy zaczerpnięte z codzienności albo materiały organiczne. W tworzonych przez artystę kompozycjach przestrzennych rzeczy te zyskują świeże znaczenia. Poprzez nieoczywiste zestawienia tracą dotychczasowe sensy i właściwości, które zwykliśmy im przypisywać i zyskują nowe. Artysta programowo buntuje się przeciw temu, co zastane, rzeczywistość poddaje rewizji, traktuje w sposób umowny. Jego prace cechuje pozorny antyintelektualizm. Liczą się dla niego wrażenia, intuicja i fantazja. Zawieszenie między wyobraźnią, a konstrukcją w instalacjach Kruka bywa często określane jako realizm magiczny.



Nawiązując do semiotyki, artysta uwalnia znak od znaczonego, a co za tym – idzie sztukę od języka. Sztuka jest dla niego aktem kreacji. Wykorzystane przez niego gotowe przedmioty w nowej przestrzeni pozostają znakiem, ale nie muszą znaczyć tego, co pierwotnie. Kruk ukazuje rzeczywistość w jednym z jej wariantów, nieoczywistą i wymykającą się wszelkim próbom opisania. Podobnie jak w formach poetyckich, których jest autorem. W kontekście omawianej pracy warto przytoczyć jego krótki wiersz O Wilku: „Wilk ma długi puszysty ogon, / cztery łapy i jest w paski. /… / Wilk ma długie jest / Cztery paski i łapę. /… / Wilk ma puszyste, pasek, łapę / i cztery jest /… / Nie ma wilka”. Rzeczywistość przejawia się tu w sposób fragmentaryczny i płynny, zupełnie jak w instalacji Wilk na czerwonym trójkącie. Instalacja wydaje się być wizualnym ujęciem tego, co zostało napisane, poematem stworzonym z przedmiotów.



Praca została nabyta do zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi bezpośrednio od artysty.


Dorota Stolarska-Kultys

Mariusz Kruk
Mariusz Kruk

Prace Mariusza Kruka i współtworzonego przez niego ugrupowania Koło Klipsa (1983–87) należały do kluczowych przykładów polskiej sztuki lat 80. Sam artysta rozpoczynał jako twórca metaforycznych, emocjonalnych rysunków przypominających twórczość dzieci oraz obiektów konstruowanych z nietrwałych, zgrzebnych materiałów, jak zbudowany z osypującego się błota Rycerz z tępym mieczem. Na przełomie lat 80. i 90. tworzył wspominane instalacje o poetyckim wyrazie, natomiast w drugiej połowie lat 90. całkowicie poświęcił się malarstwu oraz rysunkowi. Były to przede wszystkim pejzaże – silnie uproszczone i nawiązujące do malarstwa naiwnego....