Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Opis dedykowany osobom ze spektrum autyzmu

Władysław Strzemiński namalował obraz temperą na tekturze. Obraz przedstawia zarysy postaci ustawionych bardzo blisko, jedna za drugą. Postacie zaznaczone są miękkim, falistym konturem. Plamy barwne wyglądają jakby przesunęły się, wyszły poza kontur. W ten sposób Władysław Strzemiński sugeruje, że postacie poruszają się. Tytuł wskazuje nam, że są to bezrobotni. Bezrobotni nie mają pracy. Bezrobotni stoją w kolejce. Bezrobotni są szarzy i smutni. Mają nadzieję, że dostaną pracę. Czekają na pracę. Władysław Strzemiński namalował swój obraz w 1934 roku. Strzemiński mieszkał wtedy w Łodzi. W Łodzi w tym czasie było wiele fabryk. Niestety nie dla wszystkich starczało pracy w fabrykach. Ludzie bez pracy, bezrobotni ustawiali się w długich kolejkach. 

Autor skryptu: Małgorzata Wiktorko

Opis dedykowany osobom słabo słyszącym i niesłyszącym

Praca pt. Bezrobotni autorstwa Władysława Strzemińskiego powstała w 1934 roku, technika tempera na tekturze. Wymiary pracy z 19,5 cm wysokości na 25,5 cm szerokości.

Tłem pracy jest kompozycja z amorficznych nieregularnych kształtów, na nim za pomocą uproszczonych falistych linii przedstawione zostały anonimowe postaci. Brak jest szczegółów, rysów twarzy, nie można rozpoznać płci czy wieku.

Linie pojawiające się w pracy są bez początku i końca. Jest to dość częste w twórczości Władysława Strzemińskiego. Pojawiają się w późniejszym cyklu Powidoki. Zjawisko powidoków związane jest z percepcją wzrokową i pamięcią zmagazynowaną w naszym mózgu. Artysta analizuje ruch gałki ocznej w trakcie patrzenia na obiekt, reakcje i sposób działania oka. Rozważania Strzemińskiego zawarte są w książce pt. Teoria widzenia.

Autor skryptu: Katarzyna Mądrzycka-Adamczyk

Opis kuratorski

Rozedrgane formy, zdeformowane zarysy sylwetek oraz rozdzielenie linii i plam barwnych tworzą niepokojącą, pozbawioną stabilności kompozycję. W Bezrobotnych Władysław Strzemiński posługuje się falującą linią, która jest charakterystyczna dla jego pejzaży z lat 30. XX w. Widać tu także oddzielenie linii, która przestaje pełnić funkcję konturu, od plam barwnych. Praca ta, chociaż ma charakter przedstawiający, nie stanowi wiernego odbicia rzeczywistości. Jest to z jednej strony studium grupy postaci, z drugiej studium ludzkiego widzenia. Ukazanie ciał ludzkich w tak niespokojny sposób niesie ze sobą także wymiar egzystencjalny. Rozbicie i brak zakorzenienia form sprawia, że tytułowi bezrobotni tracą kształt postaci ludzkich, wydają się zagubieni, bezsilni. Sylwetki oddane w ten sposób nie pojawiają się często w twórczości artysty z tego okresu. Dopiero w czasie wojny za pomocą wijącej się linii artysta ukazywał ludzi doświadczających koszmaru okupacji i zagłady.

Anna Nawrot (Cytat za: Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm, red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 846