Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Western I" to obraz olejny na płótnie poruszający jeden z najpopularniejszych tematów w dorobku Benona Liberskiego. Wątki Dzikiego Zachodu zaczęły pojawiać się w pracach artysty w 1961 roku, płótna wypełniały scenki z udziałem kowbojów przedstawianych w sposób stereotypowy jako silni i brutalni mężczyźni o surowym wyrazie twarzy. Towarzyszyły im charakterystyczne atrybuty dobrze znane z amerykańskich Westernów, które w Polsce tego okresu cieszyły się szczególną popularnością. Z jednej strony prace stanowią wyraz fascynacji atrakcyjną wizualnie i nieco egzotyczną estetyką filmów o Dzikim Zachodzie, z drugiej cechuje je pewna alegoryczność odwołująca się bezpośrednio do polskiej wrażliwości i tęsknot.

W swoich pracach Liberski poszukiwał nowej estetyki, inspirował się zachodnią kulturą popularną, komiksami i plakatami, które przenosił na polski grunt, czerpiąc w warstwie kompozycyjnej czy kolorystycznejz folkloru. Artysta afirmował masową kulturę, ale jednocześnie, z pełną świadomością, że sam jest jej odbiorcą, ukazywał ją w sposób żartobliwy i ironiczny. Jego prace bywają często porównywane do amerykańskiego pop-artu, jednak obrazy z serii „Westernów" zaczęły powstawać jeszcze zanim nurt ten dotarł do Polski. Były raczej wyrazem osobistej fascynacji autora, wpisującej się w szersze zjawisko urzeczenia polskiego społeczeństwa niedostępnym światem Zachodu. Filmowe historie o kowbojach, które w latach 60. zaczęły docierać za żelazną kurtynę, stały się jego uosobieniem. Na tej samej fali powstały wzorowane na Westernach rodzime fabuły „Prawo i pięść" zrealizowane w 1964 roku przez Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego, czy też nakręcone w 1968 roku „Wilcze Echa" w reżyserii Aleksandra Ścibora-Rylskiego. Oba filmy rozgrywające się w polskich realiach, podobnie jak ich amerykańskie pierwowzory, bazując na prostych antagonizmach służyły ugruntowaniu w społeczeństwie wersji historii zgodnej z linią władzy.

Obrazy Liberskiego, choć nie należą do nurtu pop-artu sensu-stricto, mogą być postrzegane jako jego polska wersja wyrosła na gruncie naszych rodzimych gustów. W pracy „Western I" artysta wypełnia płótno znanymi z filmów o Dzikim Zachodzie rekwizytami. Stypizowane, namalowane w uproszczony sposób elementy i postaci służą celom dekoracyjnym. Pod względem kompozycyjnym obraz nawiązuje z jednaj strony do filmowych plakatów, a z drugiej do ludowych malowideł z ich bajeczną kolorystyką, zaburzonymi proporcjami czy zdeformowanymi, grubo ciosanymi postaciami. W innych realizacjach z tej serii Liberski wzorował się także na układach stosowanych w ikonach.

Malarstwo Liberskiego osadzone w realiach Dzikiego Zachodu było rodzajem ilustracji niespełnionych marzeń zwykłych ludzi żyjących w szarej rzeczywistości PRL-u o barwnych przygodach i ucieczce od codzienności i cywilizacyjnych więzów. Kryła się za nimi tęsknota za jednoznacznością postaw i prostymi rozwiązaniami oraz rzeczywistością, w której dobro zawsze triumfuje nad złem.

Praca została nabyta do zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi bezpośredni od artysty.