Katarzyna Kobro
Kompozycja przestrzenna (9)
Datowanie: | 1933 |
Technika: | rzeźba |
Materiały: | metal, farby olejne |
Rozmiar: | wys. 15,5 cm, szer. 35 cm, głęb. 19 cm |
Data nabycia: | 24.03.1967 |
Numer inwentarzowy: | MS/SN/R/43 |
Dzieło dostępne na ekspozycji: | tak |
Opis dzieła
Ostatnia z serii zachowanych „Kompozycji przestrzennych", a jednocześnie jedyna znana nam konstrukcja biomorficzna, nie architektoniczna, umownie tytułowana i hipotetycznie datowana. Być może tożsama z „Kompozycją konstrukcyjną" pokazywaną na Wystawie ZZPAP, Łódź 1933/1934 i rzeźbą – niezrealizowanym, wskutek przeciwności losu, darem dla Hansa Arpa. Ocalona przed zniszczeniem w 1940 roku, przechowywana do 1945 roku w ukryciu, daje się identyfikować z autorskim opisem „jedna rzeźba nadrealistyczna”. Przekazana przez artystkę przyjaznej Lucynie Wegner, podobnie jak „Kompozycja przestrzenna (8)", w 1967 roku trafiła do kolekcji muzealnej. Z powodu złego stanu zachowania poddana konserwacji, rozpłaszczona i ponownie uformowana. Otwiera w twórczości Kobro okres trudny do szerszego zgłębienia, wobec jednostkowo znanych realizacji plastycznych. Ta wykonana z jednego płatu blachy, miękko faliście formowana, podwijana i wywijana jak liść konstrukcja, z nieregularnym otworem „u góry”, swym obrysem nawiązuje do zsyntetyzowanego w ciągłym falistym ruchu kształtu morskiego akwenu z „Pejzaży morskich" Strzemińskiego i analogicznego„Pejzażu" jej autorstwa. Bliska jest też, jedynej znanej nam z tego okresu, formie płaskorzeźbionej. Polichromowana: płaszczyzna zewnętrzna szara, wewnętrzna biała. Otwarta na przestrzeń ze wszech stron, tak samo jak kompozycje architektoniczne, i zunifikowana z nią własnym biomorficznym rytmem.
Zenobia Karnicka, cytat z katalogu: „Katarzyna Kobro 1989-1951. W setną rocznicę urodzin", kat. wystawy, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 1998, s. 135
Kobro y Strzemiński. Prototipos vanguardistas, Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, Madrid, 2017-04-25 - 2017-09-18
Poruszone ciała. Choreografie nowoczesności, 2016-11-18 - 2017-03-05
Atlas nowoczesności. Ćwiczenia, ms2, Muzeum Sztuki w Łodzi, od 01.10.2021