Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Mędrzec z Arles" to drzeworyt na papierze ukazujący postać starszego mężczyzny z głową opartą o dłoń. Przedstawienie ukazuje płaskorzeźbę znajdującą się na kapitelu jednej z kolumn zdobiących katedrę Saint-Trophime w Arles. Tadeusz Kulisiewicz mógł odwiedzić zabytkowe miasto i zwiedzać romański kościół podczas podróży artystycznej po Francji i Belgii, którą odbył w 1930 roku. W trakcie tego wyjazdu powstały liczne rysunki przedstawiające przede wszystkim francuską rzeźbę romańską i gotycką. Niektóre z nich stanowiły inspirację dla zrealizowanych już po powrocie kompozycji graficznych, w tym drzeworytów. Artysta posługiwał się tą techniką od wczesnych lat 20. XX wieku i studiów w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych w Poznaniu, gdzie uczęszczał do pracowni prowadzonej przez prof. Jana Jerzego Wronieckiego. Wykładowca, absolwent szkoły przemysłu artystycznego w Berlinie i jeden z propagatorów techniki drzeworytniczej w Polsce, zaszczepił zainteresowanie tą techniką u swoich studentów. Na początku XX wieku, zapomniany nieco drzeworyt, przeżywał swój renesans w sztuce europejskiej. Za jego wskrzeszenie odpowiedzialni byli przede wszystkim niemieccy ekspresjoniści z grupy Die Brücke (1905-ok. 1913). Do ich twórczości odwoływali się w Polsce artyści zrzeszeni w działającej w Poznaniu grupie Bunt (1919-1920). Należał do niej również kierujący Wydziałem Grafiki, Wroniecki. Szczególną wartość przypisywali ekspresjoniści drzeworytowi langowemu, czyniąc z niego unikatową metodę artystyczną. Cięta wzdłuż pnia deska i jej specyficzna struktura umożliwiały operowanie „grubo ciosanymi” liniami czy grę kontrastów pozbawioną półtonów. Surowa czarno-biała grafika idealnie wpisywała się w założenia, według których sztuka miała sięgać do prawdziwej natury człowieka, wyrażać jego emocje i lęki. Ekspresjoniści stosowali celowe przejaskrawienia i deformacje, które dostrzec można także w pracy Kulisiewicza. Również zainteresowanie artysty romańską i gotycką rzeźbą mogło mieć swoje źródła w ekspresjonizmie, w którym sztuka średniowieczna zajmowała istotne miejsce obok sztuki oceanicznej, afrykańskiej i ludowej. Jego „Mędrzec" łączy w sobie te inspiracje, przedstawiona w drzeworycie postać mniej przypomina swój kamienny pierwowzór, a bardziej drewniane świątki z przydrożnych kapliczek. Widać tu nawiązania do sztuki ludowej, a szczególnie do „góralszczyzny”. Artysta zainteresował się regionalną twórczością z Podhala za sprawa Władysława Skoczylasa, swojego mistrza i nauczyciela w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie, (studiował tam w latach 1923-1929). To za jego sprawą w pracach artysty pojawił się także, zauważalny również w „Mędrcu", silnie zaakcentowany rytm kontrastujący z abstrakcyjnym tłem.