Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Grafika zastępcza dla video
Grafika zastępcza dla video
Trojice / Trójca

Stanislav Kolibal

Trojice / Trójca

Udostępnij:
Datowanie: 1974
Technika: technika mieszana
Rozmiar:wys. 96 cm, szer. 78 cm
Sposób nabycia:dar
Data nabycia: 03.05.1993
Numer inwentarzowy:MS/SN/R/445
Dzieło dostępne na ekspozycji:tak

Opis dzieła

„Trojice" to kompozycja przestrzenna oparta na płaszczyźnie z płyty pilśniowej pokrytej częściowo i nierównomiernie białym cementem. W wydrążonym w niej zagłębieniu umieszczona została trawa morska, od której prowadzą dwie ryte linie. Do prawego boku dołączona jest żelazna rura o przekroju kwadratowym, do lewego boku przylega natomiast żelazny pręt, u góry odchylony pod kątem. Stanislav Kolíbal posługuje się w kompozycji surowymi, pozbawionymi wartości i „ubogimi” materiałami. Trawa morska, paździerz i żelazo mają zupełnie „nieartystyczny” charakter i odrywają pracę od tradycji sztuki wysokiej. Podobnie jak włoscy artyści tworzący w nurcie Arte Povera, Kolíbal sięga po nieoczywiste surowce by eksponować, czy wręcz uwydatniać, ich ascetyczny charakter i ukryte w prostocie piękno. Włochom przyświecało przekonanie, że sztuka stając się naturalnym elementem życia powinna powrócić do prostych komunikatów i być bliższa codzienności. Skupiali się na materiałach, które pozwały im na nowo odkryć pewnego rodzaju pierwotność, zarówno natury jak i człowieka. Dążyli też do pozbawienia dzieła wartości przedmiotowych i komercyjnych, rezygnując z formy jako celu estetycznego. W tym kontekście na znaczeniu zaczął zyskiwać sam proces twórczy i stojąca za nim myśl, co łączy Arte Povera ze sztuką konceptualną. U Stanislava Kolíbala, żyjącego i tworzącego w rządzonej przez komunistów Czechosłowacji, tego rodzaju działanie miało też związek z realiami, w których funkcjonował. Abstrakcja była dla niego ucieczką od realności oraz wyrazem niechęci i niemożności komentowania otaczającej rzeczywistości. W latach 70. władze komunistyczne zakazały działalności awangardowej grupy UB 12, do której Kolíbal należał, będąc jednym z czołowych tworzących ją artystów. Zmuszony do funkcjonowania poza oficjalnym życiem artystycznym, skupił się wówczas na kreowaniu instalacji w zaciszu pracowni. Podobnie jak dzieła tworzone w nurcie Arte Povera, prace te nie powstawały z myślą o prezentacji i komercyjnym sukcesie, ale były wyrazem procesu myślowego autora.


Dorota Stolarska-Kultys

Stanislav Kolibal
Stanislav Kolibal

Pochodzący z Czech malarz, rzeźbiarz i scenograf. Urodził się w Czechosłowacji i był naocznym świadkiem zmian politycznych, jakie nastąpiły po 1940 roku. Studiował w Pradze, początkowo na Akademii Sztuki architekturę i projektowanie, później także scenografię.Jest jednym z ważniejszych przedstawicieli czeskiej sztuki konceptualnej i abstrakcji geometrycznej. Jego zainteresowania dotyczyły związku iluzji i rzeczywistości, a wyrażały się w wielorakich kompozycjach geometrycznych. W sztuce szukał też m.in. odpowiedzi na pytanie o wpływ obecność człowieka na Ziemię.  Wybrane wystawy: Galerie ÚKDZ, Praga (1989); "DÉTENTE", Zachęta,...