Katarzyna Kobro
Kompozycja przestrzenna (4)
Datowanie: | 1929 |
Technika: | rzeźba |
Materiały: | stal malowana |
Rozmiar: | wys. 40 cm, szer. 64 cm, głęb. 40 cm |
Sposób nabycia: | dar |
Data nabycia: | 1945 |
Numer inwentarzowy: | MS/SN/R/18 |
Dzieło dostępne na ekspozycji: | tak |
Opis dzieła
Kompozycja autorsko tytułowana i datowana. Pokazywana być może parokrotnie, przede wszystkim na „Wystawach Grupy Plastyków Nowoczesnych", (Warszawa – Łódź, 1933). Wyrzucona przez niemieckich okupantów w 1940 roku na wysypisko śmieci, została odnaleziona przez artystkę i w roku 1945 przekazana do zbiorów muzealnych. Z powodu zniszczeń (zwłaszcza warstwy polichromii) poddana była konserwacji prawdopodobnie pod nadzorem autorki, w okresie przygotowań do otwarcia nowego gmachu Muzeum w Łodzi (1948). Skonstruowana zgodnie z teoretyczną wykładnią „Kompozycji przestrzeni. Obliczenia rytmu czasoprzestrzennego" (Łódź, 1931), w stosunku do poprzedzających, plastycznie znacznie bardziej skomplikowana, gdyż zestawiona z kilkunastu płaszczyzn i barwnie malowana. Jej „strefa rzeźbiarska” to graniastosłup o wymiarach utrzymanych w stosunku 8 :5, obowiązującym też dla poszczególnych „kształtów przestrzennych” i rytmizującym cały asymetryczny, otwarty ze wszech stron na przestrzeń, układ. „Kształty przestrzenne” czworokątne w porządku horyzontalno–wertykalnym, pośrodku spięte płaszczyzną wygiętą w formę litery „U” o zróżnicowanej wysokości ramion. Dyspozycja kolorystyczna integralnie związana z każdym kształtem. Zastosowane barwy to trzy kolory podstawowe: żółty, czerwony, niebieski, dwa „niekolory”: biel, czerń i szarość – wynik konsekwentnego unikania gamy barwnej, mającej właściwość tworzenia zjawiska jedności optycznej i tym samym wydzielania obiektu w przestrzeni. Wierna kopia tej „Kompozycji", wykonana w 1979 roku na zlecenie Muzeum Sztuki, w kolekcji Rijksmuseum Kröller–Müller w Otterlo.
(Zenobia Karnicka, cytat z katalogu: „Katarzyna Kobro 1989-1951. W setną rocznicę urodzin", kat. wystawy, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 1998, s. 133)
Katarzyna Kobro (1898-1951). W setną rocznicę urodzin., 1998-10-21 - 1999-01-17
Kobro y Strzemiński. Prototipos vanguardistas, Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, Madrid, 2017-04-25 - 2017-09-18
Zagrodzki Janusz, Katarzyna Kobro i kompozycja przestrzeni, Warszawa : PWN, 1984 r, s. 91.,Grzechca Ursula, Kobro (Katarzyna Kobro-Strzemińska) und die konstruktivistische Bewegung, Munster : Westfalische Wilhelms-Uniwersitat, 1986 r, s. 105-109.